Αθλητικές Ιστορίες: Σαν σήμερα – Ο ΠΑΟΚ το 1991 σήκωσε το κύπελλο Κυπελλούχων στο μπάσκετ!

Πέρασαν κιόλας 32 χρόνια από το βράδυ που ο μπασκετικός ΠΑΟΚ γίνονταν η δεύτερη Ελληνική ομάδα η οποία σήκωνε Ευρωπαϊκό κύπελλο. Στην Γενεύη της Ελβετίας, στις 26 Μαρτίου του 1991, έμελλε ο ΠΑΟΚ να πανηγυρίσει το πρώτο του Ευρωπαϊκό κύπελλο στο μπάσκετ.

Η επιτυχία του ΠΑΟΚ να νικήσει με 76-72 την Ισπανική Σαραγόσα στον τελικό του κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης στο μπάσκετ δεν ήρθε ξαφνικά και απρόοπτα. Ήταν αποτέλεσμα της «άνθισης» που επικρατούσε στο Ελληνικό μπάσκετ από το 1987, με την πρώτη θέση της Εθνικής μας ομάδας στο Eurobasket-87 της Αθήνας.

Ήταν ταυτόχρονα και αποτέλεσμα επίπονης και επίμονης προσπάθειας των Ελληνικών ομάδων να κατακτήσουν Ευρωπαϊκούς τίτλους, με προεξάρχοντα τον μεγάλο αντίπαλο του ΠΑΟΚ τον Άρη.

Και ενώ όλοι περίμεναν από τον Άρη να σηκώσει Ευρωπαϊκό τρόπαιο, ήρθε η μεγάλη ομάδα του ΠΑΟΚ να το κάνει.

Ο ΠΑΟΚ το 1991 έγινε η δεύτερη Ελληνική ομάδα που σήκωσε Ευρωπαϊκό τρόπαιο. Το 1968, στο Καλλιμάρμαρο στάδιο, η ΑΕΚ του Τρόντζου, του Αμερικάνου, του Λαρεντζάκη, του Ζούπα και των άλλων εκπληκτικών παικτών, ήταν η πρώτη Ελληνική ομάδα η οποία έφερε Ευρωπαϊκό τίτλο κερδίζοντας την Σλάβια Πράγας.

Ο ΠΑΟΚ πήρε την σκυτάλη από την ΑΕΚ και οι «Αθλητικές Ιστορίες» θα σας θυμίσουν πως ο «Δικέφαλος του Βορρά» έφτασε σε αυτή την τόση μεγάλη επιτυχία για την εποχή της.

ΠΩΣ ΦΤΑΣΑΜΕ ΣΤΟΝ ΠΑΟΚ ΤΟΥ 1991

Με πρωτεργάτη τον πρόεδρο της ομάδας Μπάσκετ Νίκου Βεζυρτζή, ο «Δικέφαλος» είχε γίνει για χρόνια το «αντίπαλο δέος» του Άρη.

Ο Βεζυρτζής, ο οποίος ήταν και στην διοίκηση του ποδοσφαιρικού ΠΑΟΚ το 1976 όταν πήρε για πρώτη φορά το πρωτάθλημα Ελλάδος στο ποδόσφαιρο, ξόδεψε πολλά χρήματα για να φτάσει τον ΠΑΟΚ στο επίπεδο του «παντοδύναμου» Άρη.

Παρά τις πολλές ήττες και τα χαμένα πρωταθλήματα από τον συμπολίτη Άρη, ο Βεζυρτζής και μαζί ο ΠΑΟΚ δεν το έβαλε κάτω.

Ο ΠΑΟΚ έγινε το 1988 η ομάδα που έσπασε το αήττητο που έτρεχε ο Άρης, με 80 συνεχόμενες νίκες από το 1985 στο Πρωτάθλημα, αλλά πάντα κάτι του έλλειπε ώστε να ρίξει από την κορυφή του Ελληνικού μπάσκετ τον «αυτοκράτορα» Άρη.

Έτσι όταν τον Μάρτιο του 1991 ο ΠΑΟΚ έμπαινε στο «Πατινουάρ» της Γενεύης για να διεκδικήσει το κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης από την Ισπανική Σαραγόσα, ο Βεζυρτζής έβλεπε τα όνειρα του για έναν μεγάλο ΠΑΟΚ, πρωταγωνιστή και ισχυρό σε Ελλάδα και Ευρώπη, να πραγματοποιούνται.

Μπορεί στην Ελλάδα να μην είχε καταφέρει ακόμη να ρίξει τον Άρη από τον θρόνο του, στην Ευρώπη όμως τα πήγαινε περίφημα και διεκδικούσε τον πρώτο του Ευρωπαϊκό τίτλο.

Η ΟΜΑΔΑ

Στον ΠΑΟΚ αυτός που ηγούνταν της προσπάθειας ήταν ο Παναγιώτης Φασούλας, η «αράχνη» του Ελληνικού μπάσκετ. Πάνω σε αυτόν είχε χτιστεί ο ΠΑΟΚ του Βεζυρτζή.

Δίπλα στον Φασούλα, σε παλαιότητα και αξία ήταν ο Νίκος Σταυρόπουλος. Ο πλεϊ-μέϊκερ του ΠΑΟΚ ήταν με τον Φασούλα στην ομάδα που πήρε το κύπελλο Ελλάδος του 1984, με τα «ξυρισμένα κεφάλια», υπό τις οδηγίες του Φαίδωνα Ματθαίου.

Κοντά τους ο Αμερικανός Κεν Μπάρλοου, ο οποίος το 1987 είχε σηκώσει με την Τρέϊσερ Μιλάνου το κύπελλο Πρωταθλητριών.

Ο Μπάνε Πρέλεβιτς ήταν ο τέταρτος πυλώνας της τρομερής ομάδας που παρουσίασε ο ΠΑΟΚ στον τελικό της Γενεύης.

Ο Νίκος Μπουντούρης, νέος ακόμη, ήταν αυτός που έπαιρνε πάνω του όλη τη βρώμικη δουλειά στην άμυνα.

Ο Πιτ Παπαχρόνης, ο αγαπημένος των οπαδών του ΠΑΟΚ, συμπλήρωνε την βασική δυάδα στους ψηλούς Φασούλα και Μπάρλοου.

Ο Μέμος Ιωάννου ευτύχησε την πρώτη χρονιά που πήγε στον ΠΑΟΚ να γίνει κυπελλούχος Ευρώπης.

Ο Γιώργος Μακαράς ήταν 25 χρονών όταν συμμετείχε στην ομάδα του ΠΑΟΚ της Γενεύης

Ο Αχιλλέας Μαματζιόλας ήταν και αυτός στην δεκάδα που κατέβασε ο ΠΑΟΚ στον τελικό με την Σαραγόσα.

Τελευταίος αλλά όχι «έσχατος» ο «Βενιαμίν» της ομάδας και μαθητής Λυκείου Γιώργος Βαλαβανίδης.

Όσοι θυμούνται τον ΠΑΟΚ εκείνης της εποχής, θα παρατηρήσουν ότι από αυτή την ομάδα έλλειπε ο για χρόνια βασικός πλέϊ-μέϊκερ της ομάδας Τζων Κόρφας. Ο Κόρφας δεν είχε δικαίωμα συμμετοχής και δεν ήταν στην δεκάδα του ΠΑΟΚ.

Οι Μπάρλοου και Πρέλεβιτς ήταν η δυάδα των ξένων που δικαιούνταν να έχει ο ΠΑΟΚ.

Προπονητής του ΠΑΟΚ ήταν ο Ντράγκαν Σάκοτα με ασίσταντ τον Σάκη Λάϊο.

Η ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ ΣΑΡΑΓΟΣΑ

Η Ισπανική Σαραγόσα δεν ήταν άγνωστη στον ΠΑΟΚ. Ήταν στον ίδιο όμιλο με τον «Δικέφαλο» και στις δύο μεταξύ τους συναντήσεις είχαν από μία νίκη στην έδρα τους. Η κακή εικόνα της ομάδας, έκανε την διοίκηση της Σαραγόσα να αλλάξει τον προπονητής της και να προσλάβει τον Μανουέλ Κομάς, ο οποίος το 1981 είχε σηκώσει ως προπονητής το κύπελλο Κόρατς με την Μπανταλόνα.

Μεγάλο αστέρι της ομάδας, ο πρώην συμπαίκτης του Μπάρλοου στην Μακάμπι Τελ-Αβίβ και πρόωρα χαμένος σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα Κέβιν Μαγκί. Κοντά του ο άλλος Αμερικανός Ντέϊβις και τα αδέρφια Αρτέγκα.

Διαιτητές του τελικού ήταν ο Ιταλός Κατσάρο και ο Άγγλος Τζέραρντ.

ΤΑ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ ΠΡΙΝ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ

Τουλάχιστον 6.000 ήταν οι οπαδοί του ΠΑΟΚ που κατέκλυσαν την Γενεύη στις 26 Μαρτίου 1991. Οι Ελβετοί ούτε που ασχολούνταν με το μπάσκετ σοβαρά και η άφιξη χιλιάδων «θερμόαιμων» φίλων του «Δικέφαλου του Βορρά», ταρακούνησε την πόλη και τους πολίτες της.

Το «Πατινουάρ», το «παγοδρόμιο» της Γενεύης το οποίο έγινε γήπεδο μπασκετικό για τις ανάγκες του τελικού, είχε 7.000 χωρητικότητα και δεν πληρούσε τις διεθνείς προδιαγραφές ασφαλείας.

Ο μεγάλος «πονοκέφαλος» για τους Ελβετούς ήταν η ιδέα του τι θα μπορούσε να συμβεί αν ο ΠΑΟΚ δεν κέρδιζε την κούπα. Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν θα ήθελε να ξέρει τι θα κάνανε οι 6.000 ΠΑΟΚτσήδες αν η ομάδα δεν τα κατάφερνε.

Το «Πατινουάρ» θα «ένιωθε» αργότερα την ένταση και την δύναμη των «τρελαμένων» φανς του ΠΑΟΚ.

Ο αρχηγός της ομάδας Παναγιώτης Φασούλας δήλωνε την ημέρα του τελικού ότι είχε κάνει πρόβες για την απονομή, αν και σημείωνε ότι ο τελικός ήταν απλά μία γιορτή του μπάσκετ.

Από την πλευρά του ο Μπάρλοου, με μεγάλη πείρα από τελικούς, κρατούσε χαμηλούς τόνους, λέγοντας ότι ένας τελικός είναι ανοιχτός σε κάθε αποτέλεσμα.

Ο Νίκος Σταυρόπουλος δήλωνε ότι ήταν έτοιμος να κάνει το παιχνίδι της ζωής του για να κερδίσει ο ΠΑΟΚ την Σαραγόσα.

Ο Ντράγκαν Σάκοτα, ο Σέρβος προπονητής του ΠΑΟΚ, γνωρίζοντας το πρόβλημα των φάουλ, δήλωνε ότι η ομάδα που θα σηκώσει το κύπελλο θα ήταν αυτή που θα διαχειρίζονταν καλύτερα τις στιγμές που οι βασικοί της παίκτες θα αποχωρούσαν με 5 φάουλ.

Όπως εξελίχθηκε ο τελικός ο Σάκοτα είχε απόλυτο δίκαιο.

Στην Γενεύη είχαν πάει… για τις φωτογραφίες και η υφυπουργός Αθλητισμού Φάνη Πάλλη-Πετραλιά, ο πρώην δήμαρχος της Θεσσαλονίκης και υπουργός εσωτερικών Σωτήρης Κούβελας και ο τότε δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Κοσμόπουλος.

Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΤΕΛΙΚΟΥ

Όταν οι παίκτες του ΠΑΟΚ μπήκαν με φόρα στο παρκέ του «Πατινουάρ» για την παρουσίαση των ομάδων, οι 6.000 φίλοι του ΠΑΟΚ που κατάφεραν να «τρυπήσουν» στο γήπεδο της Γενεύης έδωσαν την δική τους «φιέστα».

Οι παράγοντες του Ευρωπαϊκού μπάσκετ ούτε που φαντάζονταν ότι ένας αγώνας μπάσκετ θα διεξάγονταν κάτω από τέτοιες θερμές συνθήκες. Οι οπαδοί του ΠΑΟΚ σαν να ήθελαν να δώσουν τις δικές τους «εξετάσεις» για το πως οργανώνεις μία κερκίδα.

Η συμβολή τους, όταν ο ΠΑΟΚ φαίνονταν να μένει από δυνάμεις και από τα σφαλτσοσφυρίγματα των διαιτητών, ήταν μεγάλη ώστε ο «Δικέφαλος» να κατακτήσει την πολυπόθητη κούπα.

Ήταν 21.15, την Τρίτη 26 Μαρτίου του 1991, όταν οι δύο διαιτητές έκαναν το τζάμπολ του αγώνα.

Σε ένα δυνατό και με πολλά φάουλ πρώτο ημίχρονο η Σαραγόσα πατούσε καλύτερα. Προηγήθηκε με 31-36 και έδειχνε πιο έτοιμη για τον τελικό. Το φόρτωμα του Φασούλα με 4 φάουλ έμοιαζε με «μαχαιριά» στα πλευρά του ΠΑΟΚ.

Όταν μάλιστα προηγήθηκε στο δεύτερο ημίχρονο με 51-59 όλα φαίνονταν «βουνό» για τους Θεσσαλονικείς. Το παράλληλο φόρτωμα με φάουλ τόσο του Παπαχρόνη όσο και του Μέμου Ιωάννου, έκανε τους φίλους του ΠΑΟΚ να εκραγούν. Τους ζητήθηκε από τα μεγάφωνα να ηρεμήσουν. Η δουλειά όμως είχε γίνει.

Ο Άγγλος Τζέραρντ και ο Ιταλός Κατσάρο άρχισαν να βλέπουν πιο σωστά. Με ζώνη άμυνας 3+2 ο ΠΑΟΚ άρχισε να ελέγχει τα καλάθια και τα ριμπάουντ και σιγά-σιγά με πρωταγωνιστές τους Μπάρλοου και Πρέλεβιτς ανέτρεψε την διαφορά.

Η μάχη των τελευταίων λεπτών στο μπάσκετ ισοδυναμεί με όλο τον προηγούμενο αγώνα. Είναι η «πεμπτουσία» του αθλήματος.

Ψύχραιμος και με το «μομέντουμ» να είναι δικό του, ο ΠΑΟΚ αν και έπαιζε χωρίς Φασούλα, Παπαχρόνη και Ιωάννου και με τον Μακαρά ως σέντερ(!), δεν άφησε την Σαραγόσα να του πάρει το κύπελλο. Το σφύριγμα λήξης του αγώνα βρήκε παίκτες, διοίκηση και κόσμο να γίνονται ένα «κουβάρι», εξαργυρώνοντας πίκρες και ατυχίες που είχε συναντήσει η ομάδα τα τελευταία χρόνια.

Η ΑΠΟΝΟΜΗ

Όταν ο Παναγιώτης Φασούλας σήκωνε στον ουρανό του «Πατινουάρ» το κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης στο μπάσκετ, δείχνοντας έναν έναν όλους τους χιλιάδες φίλους του ΠΑΟΚ που ακολούθησαν την ομάδα στην Γενεύη, όλα όσα είχε τραβήξει ο σύλλογος και η ομάδα ξεχάστηκαν αμέσως.

Μπορεί στην Ελλάδα οι ήττες σε τελικούς να είχαν ρίξει την ψυχολογία της ομάδας, την έκαναν όμως πιο διψασμένη για διακρίσεις.

Και αυτή ήταν η μεγαλύτερη διάκριση που είχε επιτύχει Ελληνική ομάδα μετά το 1968.

Ο ΠΑΟΚ ήταν άξιος συνεχιστής των επιτυχιών της ΑΕΚ και της Εθνικής ομάδας του ΄87 και του ΄89.

Αυτή ήταν η πρώτη από τις 4 συνεχόμενες συμμετοχές σε τελικούς και φάϊναλ-φορ. Με αυτό το κύπελλο ο ΠΑΟΚ άρχιζε μία τριετία γεμάτη δόξα αλλά και πίκρα.

Ήταν δίκαια μέσα στις καλύτερες ομάδες της Ευρώπης εκείνο το διάστημα.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΜΟΝΟΙΑ!

Το τι έγινε στην Θεσσαλονίκη όταν ακούστηκε η κόρνα του τέλους του παιχνιδιού δεν μπορεί να μεταφερθεί με λόγια.

Δεκάδες χιλιάδες ήταν οι Θεσσαλονικείς που βγήκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν την μεγάλη επιτυχία της ομάδας μπάσκετ.

Το όνειρο τους να κατακτήσει η ομάδα τίτλους και να καθιερωθεί σε Ελλάδα και Ευρώπη, έπαιρνε «σάρκα και οστά».

Ο μεγάλος ΠΑΟΚ του Νίκου Βεζυρτζή είχε δώσει στην Ελλάδα την δεύτερη κούπα μετά από αυτή της ΑΕΚ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι χιλιάδες ήταν και οι Αθηναίοι οι οποίοι δώσανε συνάντηση στην Ομόνοια και χάρηκαν με την ψυχή τους την κούπα του ΠΑΟΚ. Πολλοί από αυτούς βούτηξαν και μέσα στο σιντριβάνι, κουκουλωμένοι με Ελληνικές σημαίες.

Σκηνές που μάλλον δεν θα ξαναδούμε στην Ελλάδα.

Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΟΚ

Το 1991 στην Ελλάδα είχαμε κυβέρνηση… Μητσοτάκη. Όχι του Κυριάκου, ο οποίος ακόμη δεν είχε προκριθεί από την οικογένεια για βουλευτής, αλλά του μπαμπά Κωνσταντίνου.

Στην αντιπολίτευση ο άλλος πόλος άκουγε στο βαρύ όνομα… Ανδρέας Παπανδρέου.

Και οι δύο, σαν πρωθυπουργός και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αντίστοιχα, δώσανε τα συγχαρητήρια τους στον ΠΑΟΚ.

Το τι δηλώσανε μπορείτε να το διαβάσετε εδώ.

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Περισσότεροι από 6.000 Θεσσαλονικείς υποδέχτηκαν την αποστολή του ΠΑΟΚ όταν έφτασε την επόμενη μέρα στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» της «πρωτεύουσας του Βορρά».

Η δίψα για να δουν, και γιατί όχι να ακουμπήσουν το κύπελλο το οποίο στους πανηγυρισμούς είχε σπάσει, έκανε τους φίλους του ΠΑΟΚ να κατακλείσουν το αεροδρόμιο.

Ο αεροδιάδρομος γέμισε από «αφηνιασμένους» ΠΑΟΚτσήδες, οι οποίοι περίμεναν με αγωνία την αποστολή.

Όταν ο Φασούλας, βγήκε με το κύπελλο στα χέρια του, η λαοθάλασσα ΠΑΟΚτσήδων έπλεε σε «πελάγη» ευτυχίας.

Η μεγάλη τους επιθυμία για Ευρωπαϊκή καταξίωση είχε γίνει πράξη από την ομάδα του Βεζυρτζή.

Ο ΠΑΟΚ, η νέα ευρωπαϊκή μπασκετική δύναμη των αρχών της δεκαετίας του ΄90, έπαιξε και την επόμενη χρονιά στον τελικό του κυπέλλου Κυπελλούχων στο μπάσκετ.

Η λάθος πάσα του Φασούλα στον παιχνίδι με την Ρεάλ στέρησε την ομάδα από μία ακόμη κούπα.

Το ίδιο έγινε και το 1993 όταν ο ΠΑΟΚ ηττήθηκε από την Μπενετόν του Τόνυ Κούκοτς, του Ρουσκόνι και του… απίθανου Ραγκάτσι με 77-79.

Την επόμενη χρονιά και πάλι ο ΠΑΟΚ έφτασε σε τελικό. Αλλά αυτή τη φορά στο κύπελλο Κόρατς, σε διπλό τελικό με την Στεφανέλ Τριέστε των Μποντιρόγκα, Τσεντίλε, Φούτσκα.

Μετά την νίκη με 75-66 στη Θεσσαλονίκη, ο ΠΑΟΚ του Σούλη Μαρκόπουλου, στην καλύτερη Ευρωπαϊκή του εμφάνιση όλων των εποχών, διπλασίασε τις νίκες του κερδίζοντας και μέσα στην Ιταλία με 100-91.

Ήταν το αποκορύφωμα της ομάδας μπάσκετ του ΠΑΟΚ που είχε ξεκινήσει 10 χρόνια πριν να παίρνει τίτλους.

Η Ελβετία και η Γενεύη είναι το ορόσημο που έκανε τον ΠΑΟΚ από μια καλή Ελληνική ομάδα σε μία Ευρωπαϊκή που έπαιρνε και τρόπαια.

Ήταν το 8^ο θαύμα του Ελληνικού Μπάσκετ…

Μπορείτε να παρακολουθήσετε τον τελικό της Γενεύης ανάμεσα στον ΠΑΟΚ και την Σαραγόσα για το κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης.

Εδώ μπορείτε να δείτε τα καλύτερα στιγμιότυπα του τελικού

Και εδώ η υποδοχή της ομάδας.