Γνωρίζατε οτι;

Γνωρίζατε ότι … στο πρώτο Μουντιάλ του 1930 πήραν μέρος μόνο 4 Ευρωπαϊκές ομάδες;

Γνωρίζατε ότι … στο πρώτο Μουντιάλ του 1930 πήραν μέρος μόνο 4 Ευρωπαϊκές ομάδες;
Έρευνα-Παρουσίαση: Φώτης Βαϊτσόπουλος

Τη δεκαετία του 1920 η  ομάδα που κυριαρχούσε στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο ήταν η Ουρουγουάη. Νικήτρια τόσο στους Ολυμπιακούς αγώνες του Παρισίου το 1924 όσο και σε αυτούς του Άμστερνταμ το 1928, η Ουρουγουάη είχε φτιάξει την καλύτερη ομάδα.

Έτσι τον Μάϊο του 1929 όταν η ΦΙΦΑ αποφάσισε να διοργανώσει το πρώτο Μουντιάλ ποδοσφαίρου, η Ουρουγουάη ήταν υποψήφια.

Στην πρωτεύουσα της Ουρουγουάης, Μοντεβιδέο, η κυβέρνηση είδε τη διοργάνωση του παγκοσμίου κυπέλλου ποδοσφαίρου σαν μεγάλη ευκαιρία για να γιορτάσει τα 100 χρόνια από την ανεξαρτησία της χώρας.

Υποσχέθηκε στην ΦΙΦΑ το χτίσιμο ενός νέου μεγάλου σταδίου για τις ανάγκες του τουρνουά, αλλά κυρίως ότι θα κάλυπτε όλες τις ανάγκες των αποστολών που θα έπαιρναν μέρος.

Η απόφαση της ΦΙΦΑ να δώσει στην Ουρουγουάη την διοργάνωση του 1ου Μουντιάλ ποδοσφαίρου, προκάλεσε αντιδράσεις από τις ευρωπαϊκές ομάδες.

Το κραχ του ΄29 και τα αποτελέσματα αυτού ήταν ένας αποτρεπτικός παράγοντας για κάθε Ευρωπαϊκή ομάδα. Τα έξοδα για ένα τόσο μεγάλο ταξίδι εκείνα τα χρόνια ήταν ασύμφορα με συνέπεια οι περισσότερες χώρες να αρνηθούν να συμμετάσχουν στην διοργάνωση.

Μόνο 4 ευρωπαϊκές εθνικές ομάδες ποδοσφαίρου έκαναν το μακρινό ταξίδι με το πλοίο για την χώρα της Λατινικής Αμερικής.

Αυτές ήταν η Γαλλία και το Βέλγιο από την κεντροδυτική Ευρώπη και η Γιουγκοσλαβία με την Ρουμανία από τα Βαλκάνια.

Συνολικά από τα 41 μέλη της ΦΙΦΑ, μόνο 13 ομάδες πήραν μέρος στο 1ο παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου του 1930 στην Ουρουγουάη.

Εκτός από τις 4 Ευρωπαϊκές ομάδες συμμετείχαν ακόμη η διοργανώτρια Ουρουγουάη, η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Χιλή, η Βολιβία, η Παραγουάη, το Μεξικό, το Περού και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

Η διοργάνωση του Μουντιάλ 1930 στην Ουρουγουάη ήταν η αρχή αυτού που σήμερα ονομάζουμε Παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου.

Οι Ευρωπαϊκές αποστολές έπρεπε να ταξιδέψουν πάνω σε πλοίο για περισσότερο από 15 μέρες μέχρι να φτάσουν στην Ουρουγουάη. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος από το καράβι για να ταξιδέψει κανείς στην χώρα του Νοτίου ημισφαιρίου.

Το Σάββατο 21 Ιουνίου 1930, οι τέσσερις(σημ.) αποστολές των ομάδων επιβιβάστηκαν στο Ιταλικό κρουαζιερόπλοιο «Κόντε Βέρντε» με προορισμό την Ουρουγουάη. Μαζί τους ταξίδευε ο εμπνευστής του παγκοσμίου κυπέλλου και πρόεδρος της ΦΙΦΑ Ζυλ Ριμέ. Στις αποσκευές του είχε μαζί και το τρόπαιο του Μουντιάλ.

Το είχε φιλοτεχνήσει ο Γάλλος γλύπτης Αβέλ Λαφλέρ. Βασισμένο πάνω στο διάσημο Αρχαιοελληνικό γλυπτό της «Φτερωτής Νίκης» το οποίο φιλοξενείτε στον Λούβρο, ήταν κατασκευασμένο από ασήμι, επιχρυσωμένο με ειδικό τρόπο. Η βάση του ήταν από Λαζουλίτη, τη γαλαζόχρωμη ημιπολύτιμη πέτρα.

Το ταξίδι από την Νίκαια της Γαλλίας προς το Μοντεβιδέο ήταν κουραστικό και δύσκολο. Οι ποδοσφαιριστές των ομάδων έπρεπε με κάποιο τρόπο να κρατηθούν σε φόρμα κατά την διάρκεια του ταξιδιού. Έτσι οι προπονητές έδωσαν εντολή για προπονήσεις πάνω στο κατάστρωμα του πλοίου.

Ο Γάλλος διεθνής ποδοσφαιριστής Εντμόν Κοντρόν θυμόταν τις στιγμές αυτές.

Ο προπονητής μας, ήρθε και μου είπε: «Πρέπει να κρατήσεις τους παίκτες απασχολημένους μέσα στο πλοίο, διατήρησε τους σε φόρμα». Έτσι έγινα ο γυμναστής τους σε όλο το ταξίδι…

  

Μετά από 8 μέρες ταξίδι, το «Κόντε Βέρντε» έφτασε στο Ρίο ντε Τζανέϊρο. Εκεί ανέβηκε στο πλοίο και η αποστολή της Βραζιλίας. Οι 5 αποστολές των ομάδων έφτασαν στην πρωτεύουσα της Ουρουγουάης Μοντεβιδέο στις 4 Ιουλίου 1930. Χιλιάδες Ουρουγουανοί περίμεναν και καλωσόρισαν στο λιμάνι τους παίκτες των ομάδων.

Οι ειδικές συνθήκες του ταξιδιού, τα πολλά έξοδα και η απουσία από τους δουλειές τους ήταν αποτρεπτικοί λόγοι για πολλούς ποδοσφαιριστές να συμμετάσχουν με τις Ευρωπαϊκές εθνικές ομάδες στο Μουντιάλ του 1930. Μόνο όσοι κατάφεραν να πάρουν ειδική άδεια (στις περισσότερες περιπτώσεις άνευ αποδοχών) από τους εργοδότες τους έκαναν το μακρινό ταξίδι.

Οι Ρουμάνοι διεθνείς επελέγησαν από τον Βασιλιά τους Κάρολο, ο οποίος τους έδωσε τρίμηνη άδεια από τις δουλειές τους.

Η κλήρωση του Μουντιάλ πραγματοποιήθηκε στο Μοντεβιδέο μόνο όταν έφτασαν όλες οι αποστολές των ομάδων. Η ΦΙΦΑ, λόγω έλλειψης 16 ομάδων ώστε να γίνουν παιχνίδια νοκ-άουτ, αναγκάστηκε να κάνει 3 ομίλους με τρεις ομάδες η κάθε μία και έναν ακόμη με τέσσερις ομάδες.

Το πρώτο παιχνίδι του 1ου Πακοσμίου κυπέλλου ποδοσφαίρου έγινε στις 13 Ιουλίου του 1930. Αντίπαλοι η Γαλλία και το Μεξικό.

Το παιχνίδι διεξήχθη κάτω από χιονόπτωση μιας και η Ουρουγουάη λόγω του ότι ανήκει στο Νότιο ημισφαίριο είχε βαρύ Χειμώνα.

Στο 19ο λεπτό της συνάντησης, ο Γάλλος Λουσιέν Λοράν έμελλε να βάλει πρώτος το όνομα του στην μακρά λίστα με τους σκόρερς των Μουντιάλ. Με άπιαστο βολέ έστειλε την μπάλα στο παραθυράκι της εστίας του Μεξικανού τερματοφύλακα, πετυχαίνοντας έτσι το παρθενικό γκολ των Παγκοσμίων κυπέλλων ποδοσφαίρου.

Όταν πέτυχα το γκολ, ένιωσα μια μοναδική, απλή, χαρά… χαρά του σκόρερ, που τη μοιράζεται με τους συμπαίκτες μου. Εκείνη τη στιγμή δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω ότι ήμουν αυτός που είχε πετύχει το πρώτο γκολ του Παγκοσμίου κυπέλλου.

Με το πέρας των 90 λεπτών του αγώνα, η Γαλλία ήταν νικήτρια με 4-1, αν και έπαιζε με παίκτη λιγότερο από το 24ο λεπτό, μετά τον τραυματισμό του τερματοφύλακας της. Επιστρατεύτηκε να καλύψει την απουσία του τερματοφύλακα Τεπό ο αριστερός χαφ Σαντρέλ!

Στο επόμενο παιχνίδι της με τους σκληρούς και πολλές φορές αντιαθλητικούς Αργεντινούς η Γαλλία βρέθηκε να χάνει με 1-0 στο 81ο λεπτό. Με μαζική επίθεση η Γαλλία προσπάθησε να φέρει στα ίσια το παιχνίδι στα λίγα λεπτά που απέμεναν. Με μεγάλη έκπληξη άκουσαν τον Βραζιλιάνο διαιτητή να σφυρίζει τη λήξη του παιχνιδιού στο 84ο λεπτό και ενώ ο Γάλλος Λανζιλέρ ήταν έτοιμος να πλασάρει τον Αργεντινό τερματοφύλακα, στο τετ-α-τετ των δύο παικτών.

Με το άκουσμα του σφυρίγματος του Βραζιλιάνου διαιτητή Αλμέϊδο Ρέγο, πολλοί Αργεντινοί φίλαθλοι μπήκαν στο γήπεδο πανηγυρίζοντας, ενώ οι Γάλλοι παίκτες προσπαθούσαν να πείσουν τον «άρχοντα του αγώνα» να συνεχίσει το παιχνίδι.

Μετά τον σάλο που προκλήθηκε, ο διαιτητής κάλεσε πάλι τους παίκτες των δύο ομάδων για τα τελευταία λεπτά του αγώνα. Οι φίλαθλοι αποχώρησαν από τις τέσσερις γραμμές του γηπέδου και το παιχνίδι συνεχίστηκε.

Το αποτέλεσμα δεν άλλαξε και η Γαλλία, εκ των φαβορί του Μουντιάλ, έκανε την πρώτη της ήττα. Η Γαλλία χωρίς τον Λοράν έχασε και το επόμενο παιχνίδι από την Χιλή και η πρώτη της συμμετοχή σε παγκόσμιο κύπελλο ολοκληρώθηκε. Η Αργεντινή ήταν αυτή που με τρεις νίκες στον όμιλο πέρασε στα ημιτελικά.

Την ίδια τύχη είχαν και το Βέλγιο και η Ρουμανία. Οι Ρουμάνοι κατάφεραν να κερδίσουν το Περού με 3-1 αλλά έχασαν εύκολα από τους Ουρουγουανούς και αποκλείστηκαν. Το Βέλγιο δεν πήρε ούτε έναν πόντο στην διοργάνωση μετά τις δύο ήττες με Η.Π.Α. και Παραγουάη.

Η μόνη χώρα από την Ευρώπη που προκρίθηκε στα ημιτελικά της διοργάνωσης ήταν η Γιουγκοσλαβία. Η «μεγάλη των πλάβι» σχολή με δύο νίκες ήταν πρώτη στον όμιλο της. Νίκησε τόσο την μεγάλη Βραζιλία με 2-1, όσο και την Βολιβία με 4-0.

Η οικοδέσποινα Ουρουγουάη, στο νέο στάδιο της χώρας με την ονομασία «Σεντενάριο» πέρασε εύκολα τον όμιλο της και στον ημιτελικό, μπροστά σε 93.000 θεατές, συνέτριψε την Γιουγκοσλαβία με 6-1.

Το ίδιο σκορ είχαμε και στον άλλο ημιτελικό ανάμεσα στην Αργεντινή και στις Η.Π.Α.. Οι Αργεντινοί δεν άφησαν περιθώρια στους Αμερικάνους και με σκορ 6-1 πέρασαν στον τελικό της 30ης Ιουλίου 1930 με αντιπάλους τους οικοδεσπότες Ουρουγουανούς.

Οι χρυσοί Ολυμπιονίκες του 1924 και του 1928 Ουρουγουανοί, παρότι βρέθηκαν να χάνουν με 2-1 από τους Αργεντινούς στο ημίχρονο, με αντεπίθεση διαρκείας έφεραν το ματς στο τελικό 4-2 και έγιναν οι πρώτοι ποδοσφαιριστές οι οποίοι κατέκτησαν Μουντιάλ. Η Ουρουγουάη έγινε η πρώτη κάτοχος του βαρύτιμου τρόπαιου του Παγκοσμίου κυπέλλου.

Είχε αποδείξει σε ακόμη μία μεγάλη διοργάνωση ότι ήταν η καλύτερη ομάδα που είχε παρουσιαστεί σε εθνικό επίπεδο μέχρι τότε.

Το αξιοπερίεργο του τελικού, και μοναδικό φαινόμενο στην ιστορία των παγκοσμίων κυπέλλων, ήταν η διεξαγωγή του τελικού με 2 διαφορετικές μπάλες.

Η εμμονή των δύο ομάδων να χρησιμοποιηθεί η δική τους μπάλα στον τελικό, έφερε την Σολομώντεια λύση.

Το πρώτο ημίχρονο να παιχτεί με την μπάλα των Αργεντινών και το δεύτερο ημίχρονο με την μπάλα των Ουρουγουανών. Το αποτέλεσμα ήταν 2-1 υπέρ της Αργεντινής με τη δική τους μπάλα, και 3-0 υπέρ της Ουρουγουάης με τη δική τους μπάλα.

Το Μουντιάλ της Ουρουγουάης και η επιτυχία που γνώρισε, έδωσε φτερά στα όνειρα του Ζυλ Ριμέ και της ΦΙΦΑ για μία παγκόσμια διοργάνωση κάθε 4 χρόνια. Η επόμενη διοργάνωση δόθηκε στην Ιταλία του Μουσολίνι και οι συμμετοχές των χωρών αυξήθηκαν σε 16 στην τελική φάση και σε 32 στα προκριματικά.

Το Μουντιάλ της Ουρουγουάης του 1930 με τις 13 συνολικά ομάδες, εκ των οποίων οι 4 Ευρωπαϊκές, ήταν η αρχή μιας διοργάνωσης η οποία στις μέρες μας προσελκύει εκατομμύρια θεατές στα γήπεδα και δισεκατομμύρια στις τηλεοπτικές οθόνες.

Μπορείτε να δείτε εικόνα του τελικού του Μουντιάλ 1930 ανάμεσα στην Ουρουγουάη και στην Αργεντινή στο βίντεο που ακολουθεί.

https://www.youtube.com/watch?v=P4ZkR-US3e8&feature=emb_title

Όπως επίσης μία ανασκόπηση της διοργάνωσης με πληροφορίες για την Χρυσή Ολυμπιονίκη του 1924 και 1928 Ουρουγουάη.

https://www.youtube.com/watch?v=rZ7mDThmfGA&feature=emb_title

Σημείωση: Κάποιες πηγές αναφέρουν ότι η ομάδα της Γιουγκοσλαβίας καθυστέρησε να λάβει οριστική απόφαση και δεν ταξίδεψε με τις άλλες αποστολές στο πλοίο «Κόντε Βέρντε» αλλά επιβιβάστηκε στο κρουαζιερόπλοιο «Φλόριντα».

  • Με πληροφορίες από το βιβλίο του Chris Hunt «Η Ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου».